زخم، خراش، بریدگی، کوفتگی و... اتفاقات رایجی هستند که برای هریک از ما در هرزمانی پیش آمده. درد و خونریزی حاصل از زخم هم تا حدودی طبیعی بوده و می‌توان آن را بدون مراجعه به پزشک و با درمان خانگی زخم بهبود داد.
در حالت کلی، زخم به حالتی از باز شدن پوست و یا حتی بخشی از بافت داخلی نزدیک به پوست بدن گفته می‌شود. زخم‌های سطحی در نگاه اول ساده و قابل درمان به نظر می‌آیند اما اگر به‌خوبی مداوا نشود، می‌توانند به مشکلات دیگری ختم شوند.
رایج‌ترین مشکلات ثانوی زخم‌ها عفونت، حساسیت‌های پوستی، پسوریازیس، تغییر رنگ پوست و... هستند. معمولاً زخم‌های باز به دلیل حساسیتی که دارند، سختتر درمان می‌شوند اما از اهمیت بهبود زخم‌های بسته هم نباید غافل شد.
زخم‌های باز شامل پارگی، سوراخ شدگی، ساییدگی و جداشدگی بافت پوستی می‌شوند. اگر خونریزی این نوع زخم بیش از 20 دقیقه طول کشید و یا درد آن از حالت طبیعی خارج شد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
در زخم‌های بسته که خونریزی اتفاق نمی‌افتد، باید به میزان درد و تغییر رنگ پوست دقت کرد. در صورتی که پوست کبود شده و یا به هر ترتیبی تغییر رنگ داد، دمای بدن مصدوم بالا رفت و درد از حالت طبیعی خارج شد، می‌توان احتمال آسیب داخلی داد و حتما به‌جای درمان خانگی زخم، به پزشک مراجعه کنید.
رایج‌ترین شیوۀ درمان زخم و جای زخم استفاده از وازلین است. وازلین را می‌توان بر روی زخم تمیز و ضدعفونی شده مصرف کرد زیرا روغن طبیعی وازلین به روند درمان انواع زخم، جای زخم و حتی بخیه سرعت بیشتری می‌دهد. علاوه بر این، از خشک شدن پوست و جذب آلودگی‌های محیطی نیز جلوگیری می‌کند.
طبق مقاله How to Heal Scars (چگونه زخم‌ها را درمان کنیم؟) نوشته شده در سایت Vaseline.com، وازلین با حفظ رطوبت، به کاهش میزان خشکی پوست کمک کرده و باعث می‌شود تا زخم شما زودتر بهبود پیدا کند.
وازلین را می‌توان بر روی زخم باز و بسته مصرف کرد اما توجه داشته باشید که برای درمان انواع زخم و حتی جای زخم و بخیه، استفاده از وازلین ساده و غیرعطری از بروز التهاب و حساسیت احتمالی کم می‌کند. اگر قصد دارید به روند درمانی خود سرعت بیشتری بدهید، می‌توانید از شیوه‌های زیر نیز استفاده کنید.
برای درمان زخم بسته در خانه، بهتر است با کمپرس یخ شروع کنید. تا جای ممکن قسمت جراحت‌دیده را ثابت نگه دارید. شاید در ظاهر زخم بستۀ شما التهاب زیادی نداشته باشد، اما سعی کنید به بافت‌های کناری آن فشار وارد نکنید زیرا ممکن است در اثر جراحت اندام‌های داخلی آسیب‌دیده و ملتهب شده باشند.
علاوه بر این، به تغییرات رنگ پوست و نوسانات درد دقت کنید. اگر پوست دچار کشیدگی یا خشکی شد، پس از تسکین کلی با مرطوب‌کننده یا وازلین آن را دوباره احیا کنید.
اولین قدم، شستشوی محل جراحت به‌آرامی و با آب ولرم است. سعی کنید تمام آلودگی‌های سطح زخم را پاک کرده و کمی آن را فشار دهید تا خونریزی و تورمش کاهش پیدا کند. برخلاف زخم بسته، فشار حداکثری به زخم باز نه‌تنها مشکلی ندارد که به بهبود زخم نیز کمک می‌کند.
مهم‌ترین چیز در درمان خانگی زخم باز، رساندن اکسیژن به پوست است؛ بنابراین اگر خونریزی زخم شما بند آمده اجازه دهید تا حداقل 5 روز خشک و تمیز باقی بماند. سپس می‌توانید با روش‌های خانگی زیر به بهبود این زخم کمک کنید:
مهم‌ترین کار در درمان خانگی زخم‌های باز و بسته کنترل درد است. اگر درد زخم از کنترل شما خارج شد و نیاز به مسّکن پیدا کردید، می‌توانید از استامینوفن یا سایر تسکین‌دهنده‌های سبک استفاده کنید. مصرف آسپرین برای کاهش درد توصیه نمی‌شود چراکه باعث افزایش خونریزی می‌شود.
در زخم‌های بسته حتماً به میزان درد و تغییرات رنگ پوست در محل جراحت دقت کنید. بسیاری از زخم‌های بسته در ظاهر ساده و سطحی به نظر می‌آیند اما ممکن است به اندام‌های داخلی آسیب واردشده و یا دچار خونریزی شده باشند.
اگر برای درمان زخم باز نیاز به پانسمان کردن محل جراحت دارید، توجه داشته باشید ساعتی از روز اکسیژن موردنیاز به پوست برسد. یکی از دلایل عفونت زخم‌های باز، پانسمان‌های غیراصولی و نرسیدن اکسیژن و هوای آزاد به زخم است. حتی اگر زخم شما آسیب جدی دیده، سعی کنید ساعاتی آن را بی‌حرکت در مجاورت هوای تمیز و آزاد نگه دارید.
درمان خانگی زخم را جدی گرفته و از زخم‌هایتان غافل نشوید. رسیدگی نکردن به زخم‌ها می‌تواند باعث افزایش ترشحات، بروز عفونت، تب، گرفتگی در بافت کناری جراحت و... شود.
برای درمان خانگی جای زخم، مداومت را فراموش نکنید. بالاتر از درمان زخم و بخیه با وازلین گفتیم، برای درمان جای زخم هم می‌توانید از وازلین استفاده کنید اما فراموش نکنید که جای زخم، پوست کهنه‌ای است که اثر قدیمی زخم را به‌خوبی در خود حفظ کرده بنابراین پاک کردن آن از روی پوست نیاز به صبوری و مداومت دارد.
اگر خونریزی زخم‌تان بیش از 20 دقیقه طول کشید، میزان درد از حد طبیعی آن خارج شد، در اطراف زخم گرفتگی، کبودی یا تغییر رنگ دیدید، عفونت روی زخم به رنگ‌های سبز، زرد یا قهوه‌ای درآمد یا زخم بوی عفونت گرفت، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شود.
